TEKSTİLİN GELECEĞİ GERİ DÖNÜŞÜMDE

Dünya için bir enerji krizinin kapıda olduğunu bir yüz yıl önce dile getirilmeye başlandığını biliyoruz. Bu konuda özellikle enerji şirketleri büyük yatırımlar yapıyorlar. Bunun dışında en çok araştırma geliştirme yatırımı alan iki sektörden biri gıda diğeri de tekstil.

Yakın bir zaman önce Uluslararası Tekstil Üreticileri Federasyonu ITMF 2022 konferansı İsviçre’nin Davos kentinde yapıldı. Dünya’nın her yerinde tekstil üreticileri katıldı. Konuşmacılar arasında Türkiye’den de isimler vardı. Konferans raporu daha yayınlanmadı. 2021 konferans raporunda özellikle izlenebilirlik öne çıkarılmıştı. İzlenebilirlik için Healixa’nın ortaya koyduğu DNA kodlaması oldukça ilgi çekiciydi. Bu DNA kodlamasını sadece tekstil değil otomotivde de göreceğiz diye düşünüyorum.

ITMF 2022 de yapılan sunumlarda görüyoruz ki geri dönüşüm konusunda en ciddi adımı H&M markası atıyor. Geri dönüşüm için en önemli denemeler 2023 senesinde başlayacaklarını ve 2025 senesinde biolojik ve kimyasal bir teksitil geri dönüşüm tesisini devreye alacaklarını duyurdular. Önemli bir gelişme olarak bir kenara not edip gelişmeleri takip edebiliriz.

Giysilerin içine yerleştirilecek sensörler vasıtası işe anahtarsız yaşama da yakın zamanda merhaba diyebileceğiz. Eve, arabaya, ofise girip çıkarken anahtar kullanmadan kapıları açabileceğiz. Arabayı çalıştırıp direksiyona dokunmadan virajları güvenle alabileceğiz. Bu konu ile ilgili CeTI firmasının önemli çalışmalar yaptığını biliyoruz.

Bu sene konferansta en iddialı sunumlardan birini HeiQ AeoniQ yaptı. Tekstilin özellikle karbon emisyonunda %15, endüstriyel su kullanımında da % 20 payı olduğunu biliyoruz. Karbon ayak izini yok etmek tüm sektörlerin temel hedefi. Su kullanımı ise bana göre karbon ayak izinden çok daha önemli ve öncelik taşıyor. “Tekstil tarihinde ilk kez polyester ve naylon ipliklerin özelliklerini selülozik, biyolojik olarak parçalanabilen ve sonsuz geri dönüştürülebilir bir elyafta yeniden üretmeyi başardık.” sloganıyla AeoniQ ürünlerini tanıttılar. Öyle bir iddia ortaya koyuyorlar ki. Bu ipliğin sonsuz döngüye sahip olduğunu savunuyorlar. Aeon’un anlamı sonsuz döngü çabası demek. Bir anda aklıma Sönmez Filament geldi…

Unifi firması pet şişelerin geri dönüşümünden elyaf ipliği üretiyor. % 100 geri dönüştürülmüş malzeme kullanıyor. Elyaf çorap, yatak, spor giysileri üreticileri için vazgeçilmez bir hammaddedir. Geri dönüşüm bugün dünya üzerinde %1 civarındadır. Bu oranı önümüzdeki 3 yıl içerisinde %30 lara çıkarmak hepimizin görevi.

Waganingen Üniversitesi bu konular üzerine en çok araştırma yapan ve teşvik alan eğitim kurumudur. “Misyonumuz ‘yaşam kalitesini artırmak için doğanın potansiyelini keşfetmek’tir. Bilgi birikimimiz, hükümetleri, ticaret ve sanayi sektörünü ve sivil toplumu zorluklarla yüzleşmelerinde desteklemektedir. Eğitimi temel ve uygulamalı araştırmalarla birleştirerek sinerji elde ederiz.” başlığı altında sürdürüyorlar araştırmalarını. Keşke Uludağ Üniversitesi’de bu şekilde çalışsa. Özellikle organik pamuk ve geri dönüştürülebilir pamuk ihtiyacının bu kadar çok olduğu günümüzde.

Bu tren kaçmadan binmek zorundayız.

Okuduğunuz ve paylaştığınız için teşekkür ederim.

Saygı ve sevgilerimle

Okan DİNÇ

Referanslar

https://www.wur.nl/en/research-results.htm

https://totebagfactory.com/blogs/news/organic-cotton-vs-recycled-cotton