Üretim Alanı – Sabah
Baran, sabah vardiyasına gözlemci olarak katılmıştı. Yeni başlattıkları kalite kontrol sisteminde her şey doğru görünüyordu. Ama bir şey ters geliyordu. Paketleme hattında, kontrol adımı çoğu zaman atlanıyor; ürünler doğrudan kolilere giriyordu. Sorduğu her çalışandan benzer yanıt alıyordu:
“Evet, aslında yapılmalı ama çok uzun sürüyor.”
Kimse durumu kayda geçirmemişti. Sorun ortadaydı ama görünmezdi.
İçsel Çatışma – Ofiste Tek Başına
Baran ofisine döndü. Not defterine yazdı:
“Sistem çalışıyor gibi görünüyorsa ama herkes bir kısmını atlıyorsa, o sistem gerçekten çalışıyor mu?”
Aklına eski bir söz geldi: “Bozuk sistemler önce suskunluk üretir.”
Mesajlaşma – Melis’le Gece
Baran, Melis’e mesaj attı:
“Bir şeyi fark ettim ama konuşsam ne olur bilmiyorum. Burada kimse sistemin içini konuşmuyor. Herkes işini yapıyor ama kimse süreci sahiplenmiyor.”
Melis kısa cevap verdi:
“Hatalar her zaman makinede olmaz. Bazen alışkanlıklarda büyür.”
Toplantı – Pazartesi
Haftalık operasyon toplantısında Baran söz aldı. Hafifçe boğazını temizledi, sesini ayarladı.
“Paketleme hattında kontrol adımı çoğunlukla atlanıyor. Bu sürecin tanımıyla gerçek uygulama arasında fark var.”
Odaya bir sessizlik çöktü. Herkes birbirine baktı. Yöneticiler not aldı ama hiçbir yorum yapılmadı.
Toplantı bittiğinde kimse konuyu açmadı. Ama kimse inkâr da etmedi.
Küçük Değişim – Bir Hafta Sonra
Ertesi hafta kontrol adımı için ek süre planlamaya alındı. Yeni bir prosedür eklendi. Kimse “Baran sayesinde oldu” demedi.
Ama bir şey değişmişti.
Eski Bir Defter
Baran, çekmecesinde Gündüz Hoca’dan kalan eski bir defteri buldu. Arasında bir not vardı:
“Sistemin ilk bozulduğu yer, kimsenin konuşmadığı andır.”
Altına el yazısıyla şunu eklemişti:
“Yalın olmak, hatayı erkenden konuşabilmektir. Gecikmiş dürüstlük, pahalıya patlar.”
Gece – Defter Notu
Baran o gece kendi defterine yazdı:
“Sistemler, verilerle değil, cesaretle iyileşir.
Ve bazen bir sistemin en güçlü adımı, birinin sessizliği bozmasıdır.”
Son noktayı koydu.
Bu defa cümle eksik değildi.
Çünkü artık sistemi sadece görmüyor, konuşuyordu.