24–30 Mayıs 2025 Haftası)
Genel Görünüm: Tekerlekleri Sarsan Bir Hafta
Bu hafta otomotiv dünyasında vitesler sert değişti: Çin’de kızışan fiyat savaşlarından Avrupa’daki CEO değişimlerine, düzenleyici krizlerden sürücüsüz teknoloji ataklarına kadar her şey yaşandı. Tesla’nın robotaksi hayalleri ile Nissan’ın çöküş eşiği arasında sıkışan sektör, adeta frenleri patlamış bir kamyon gibi hızla dönüşüyor.
Pazar Nabzı: EV Çılgınlığı, Kayan Hisseler
Çin’de EV Savaşları Kızıştı
BYD, 20’den fazla modelinde yeni takas destekleri açıkladı ve giriş seviyesi Seagull modelinin fiyatını 55.800 ¥ (~7.765 $) gibi inanılmaz bir seviyeye çekti [Reuters]. Hemen ardından Geely de indirime gitti, borsa düştü: BYD %8.6, Geely %9.5, Nio %8.5 kaybetti. Sektör “sağlıksız rekabetten” şikayetçi — bazı yöneticiler yaşanacakların otomotivde bir “Evergrande” krizi yaratabileceğini söylüyor.
Tesla Zemin Kaybediyor
Tesla’nın Avrupa satışları Nisan’da %50’ye yakın düştü [JATO/Reuters]. Aynı dönemde BYD ilk kez Avrupa’da Tesla’yı geçti. Kanada’da marka ilgisi %13’e geriledi [DailyKanban]. Uzmanlara göre bu düşüşün nedeni artan rekabet, Çinli markaların yükselişi ve Elon Musk’ın tartışmalı sosyal medya davranışları.
Geleneksel Otomotiv Hâlâ Oyunda
ABD’de yeni araç satışları 16 milyon yıllık tempoda ilerliyor [CoxAuto]. Toyota ise yükselişte: dört aydır art arda büyüyor, globalde %10 artış yakaladı [DailyKanban]. Avrupa’da toplam satışlar durağan ama elektrikli modeller (BEV ve PHEV) hızla pay kazanıyor [JATO].
Şirket Gelişmeleri: Kesintiler, Geri Dönüşler ve Mahkeme Salonları
Volvo Masrafları Kısıyor
Volvo, artan maliyetler ve EV talebindeki düşüş nedeniyle 3.000 ofis çalışanını işten çıkarıyor. Eski CEO Håkan Samuelsson geri döndü ve 1.9 milyar dolarlık tasarruf planını devreye aldı [Reuters]. ABD tarifeleri tehdidi altında, Volvo’nun mesajı net: ya hafifle ya kaybol.
Nissan Alarm Veriyor
Küresel işten çıkarmalar (~20.000), maaş zammı dondurmaları ve kapatılan fabrikalar… “Re:Nissan” planı bir stratejiden çok acil yardım çağrısı gibi. Borç artıyor, kârlar düşüyor, ürün gamı yaşlı. Toyota’nın devreye girmesi konuşuluyor — ortaklıktan çok kurtarma niyetiyle [LinkedIn].
Stellantis Direksiyonu Değiştirdi
Jeep ve Fiat’ın sahibi Stellantis, Carlos Tavares’i görevden alarak Kuzey Amerika Başkanı Antonio Filosa’yı CEO yaptı [Reuters]. İlk işi: Avrupa’yı dolaşıp performansı artırmak. Yatırımcılar umutlu.
BYD’ye İşçi Hakları Davası
Brezilya hükümeti, BYD’ye yerel fabrikasında “köle benzeri” çalışma koşulları iddiasıyla dava açtı [DailyKanban]. Küresel genişleme yolundaki BYD, bu krizle itibar kaybı riski taşıyor.
Yeni Modeller ve Teknoloji Hamleleri
Xiaomi Yolları Karıştırdı
Cep telefonlarından yollara geçen Xiaomi, Tesla Model Y’ye rakip olan YU7 elektrikli SUV modelini tanıttı. Yeşil renkli, akıllı ev cihazlarıyla entegre ve teknoloji odaklı bu araç, Çin’de ciddi ilgi gördü [Reuters].
Tesla’nın Robotaksi Devrimi
Elon Musk duyurdu: direksiyonsuz Model Y’ler Austin sokaklarında test ediliyor, teslimatlar Haziran ortasında başlayabilir [Reuters]. Başarılı olursa, bu Level-4 otonom filo dünyada bir ilk olacak.
Diğer Lansmanlar:
- Chevy, Silverado EV için araziye uygun Trail Boss paketini tanıttı.
- Opel/Vauxhall, efsane Frontera’yı elektrikli SUV olarak geri getirdi [DailyKanban].
- Nissan, e-Power hibrit sistemini ABD’de tekrar deniyor.
- Toyota, hibrit liderliğini kullanarak PHEV ve BEV modellerini artıracağını açıkladı [DailyKanban].
Politika Cephesi: Yasal Çatışmalar ve Ticaret Oyunları
Kaliforniya vs. Washington: Emisyon Kavgası
ABD Senatosu, Kaliforniya’nın 2035’e kadar benzinli araç satışını yasaklayan planını engelledi [LinkedIn]. 11 eyaletin benzer hedefleri tehlikede. Yasal mücadele yolda.
Ticaret Gerilimi Hafifledi
ABD’nin Avrupa otomobillerine uygulayacağı %50’lik vergi ertelendi [DailyKanban]. Toyota ise Japonya’dan İngiltere’ye üretimi kaydırarak tarifeleri atlatmayı başardı — bu hareketle yıllık 10.000 araçlık ihracat korunmuş oldu [TheGuardian].
Güvenlik Gündemi
Ford, geri görüş kamerasındaki yazılım hatası nedeniyle 1.1 milyon aracı geri çağırıyor [Reuters]. Avrupa’da ise Dieselgate yeniden gündemde: dört eski VW yöneticisi hapis cezası aldı [DailyKanban].
Haftanın Öne Çıkanları
Haftanın Kazananı: Toyota
- %8.6 global satış artışı
- Stratejik üretim kaydırması
- Güçlü hibrit atağı
- Nissan’a yardım ihtimaliyle güçlenen konum
Krizi fırsata çeviren Toyota, akıllıca hareket ederek sektörün yıldızı oldu.
Haftanın Kaybedeni: Nissan
- Derin kemer sıkma
- Gerileyen ürün yelpazesi
- Honda birleşmesi başarısız.
- Toyota desteğine muhtaç hâle geldi
Bir zamanların devi, şimdi ayakta kalma mücadelesi veriyor.
En Yaratıcı Hamle: Tesla’nın Robotaksi Testi
Sürücüsüz, direksiyonsuz araçlar Austin sokaklarında testte. Risk büyük ama başarılı olursa ulaşımı kökten değiştirebilir.
Kaynaklar:
Reuters, DailyKanban, The Guardian, Business Insider, Bloomberg, JATO, LinkedIn, Electrek ve daha fazlasından derlenmiştir.
okandinc 