ÖNCELİKLENDİRME SANATI: HANGİ PROBLEMİ ÖNCE ÇÖZMELİYİM?
“Sistem bazen bağırmaz. Ama sen hâlâ duymuyorsan, kulak değil yürek sağırdır.”
Bir izmaritle başladık.
Yere atılan küçücük bir çöp.
Ama o çöpü görememekle başlayan hikâye, bir toplumun çürümesine kadar uzanır.
Çünkü görmeyen, anlayamaz.
Anlamayan, öncelik veremez.
Ve öncelik veremeyen, hiçbir şeyi tamir edemez.
Şimdi Ne Biliyoruz?
- Sorunlar her zaman görünmez.
- Bazıları sessizdir, bazıları alışılmıştır.
- Ama her biri iz bırakır.
- Ve biz artık bu izleri görmeyi öğrendik.
Peki Hangi Problemi Önce Ele Alacağız?
Cevap basit gibi görünebilir:
- En tehlikeli olanı.
- En sık olanı.
Ama gerçek bu kadar net değil.
Çünkü çoğu zaman en bağıran sorun, en önemli olan değildir.
Önceliklendirme Zekâsı
Gerçek lider, gerçek yönetici, gerçek insan şunu sorar:
- Bu problemi şimdi çözmezsem ne olur?
- Bu problemi çözsem ne değişir?
- Bu problem sadece bir belirti mi, yoksa sistemi bozan mı?
Ve son olarak:
Bu problemi çözmek, diğerlerini de kolaylaştırır mı?
Bu sorularla birlikte bir gerçeği kabul ederiz:
Her problemi aynı anda çözemeyiz.
Ama doğru problemi çözersek, sistem çözülmeye başlar.
Domino Taşı Etkisi
Sistemler birbirine bağlıdır.
Bir problemi çözmek, başka bir sorunu otomatik yok edebilir.
Tıpkı domino taşları gibi.
Önemli olan, ilk taşı doğru devirmektir.
Gerçek Bir Hikâye
Bir tekstil fabrikasında kalite şikâyetleri artıyordu.
Ekip sabahlara kadar dikiş kontrolü yaptı.
Kumaşlar tek tek elden geçti.
Yeni dikim talimatları yazıldı.
Yine olmadı.
Sonra biri sadece şunu sordu:
“Bu problem ilk ne zaman başladı?”
Cevap: “Üç ay önce.”
“O tarihte ne değişti?”
“Eğitmenimiz emekli oldu.”
Meğer kalite kontrol değil, yeni gelenlerin eğitimi eksikti.
Onlar da hata yaptıkça suçlandı, sustu, sakladı.
Sistem içeriden kırılmıştı.
Görünene değil, görünmeyene bakınca çözüm bulundu.
4 Adımda Önceliklendirme Rehberi
- Gör – Problemi inkâr etme.
- Sınıfla – Etkisi ne? Sıklığı ne?
- Sorgula – Kökü nerede? Ne tetikliyor?
- Seç – Diğer sorunları da hafifletecek olanı önce çöz.
Uyarı: Her Sorun Çözülmek İçin Var Değildir
Bazı problemler:
- Hemen çözülmez.
- Zamanla kendini yok eder.
- Bekledikçe ne kadar önemli olduğunu gösterir.
Liderlik, şu an çözülmeyecek sorunu sabırla izlemeyi de bilmektir.
Göz Açıldıysa Artık Seçimin Var
Şimdi her sabah şu üç soruyla uyanabilirsin:
- Bugün hangi sorunu gerçekten gördüm?
- Onun sistemdeki yerini anladım mı?
- Ona göre bir adım attım mı?
Çünkü artık gözün açık.
Ve göz bir kez açıldığında, bir daha kolay kolay kapanmaz.
Bugün çözmeyeceğin problem, yarın seni mi çözecek?
okandinc 