Günün moda tartışması “Matematik hayatta ne işe yarar” Detaya girmeden hemen cevaplıyayım. Matematik, anı, günü, yakın ve uzak geleceğinizi planlamanıza yarar.
Moda tartışmayı bir kenara bırakıp biz konumuza dönelim. Bir makinanın üretimini planlamak için kaç yöntem / yol vardır diye sordum sosyal medyada. Önce sizlerle sonuçları paylaşayım sonra da konu üzerinde size bildiklerimi anlatayım.
İlk sosyal medyamız iş yoğun bir platform olan Linkedin.
İkincisi ise çok atif kullanılan ve genele hitap eden Twitter.
Twitter ortamında insanların daha aktif ve kendine güvenli olduklarını gözlemliyorum. Bu durum oy sayısına da yansıyor. 3000 görüntülemeye karşın 507 oy kullanılmış. Linkedin’de ise 6000 görüntülemeye karşın sadece 56 oy. Acaba yanlış yaparım öğrenmenin önündeki en büyük engellerden sadece biridir.
Firmalardaki en önemli konulardan biri planlama yapmaktır. Hemen hemen her çalışana zaman yönetimi (planlaması) ile ilgili eğitimler aldırılır. Proje planlaması eğitimleri aldırılır. Makinelerin üretim planlaması yapması için mühendisler işe alınır.
Sonuç planlama yapmayı planlamanın ne olduğunu bu kadar eğitime rağmen bilmeyen bir çok çalışan ve verimsiz başarısız kör topal giden işletmeler. Bu sayfalarda açık açık sordum bir makine da üretim planlaması için kaç yöntem vardır diye. Sadece 560 arkadaşımın cesaretli seçimleri geldi. Öncelikle kendilerini kutluyorum. İyi niyetli ve güzel katılımlarından ötürü kendilerine ayrıca teşekkür ediyorum.
Üretimi bir makine de planlamak ne kadar zor olabilir. Bu paylaşıma yeterince cevap alamayınca bir kez daha anladım. Firmalarda değil sadece problem. Eğitimin tamamında sorun var.
Makine de üretimi planlamak için sadece ve sadece 3 yöntem var. Zaten başka bir yöntem de olamaz. Çünkü üretimi planlayabilmek için elimizde iki parametre mevcut.
a) “ZAMAN = t”
b) “MİKTAR = x”
Başka da bir bilgiye ihtiyacımız yok.
1) “BELİRSİZ ZAMAN – BELİRSİZ MİKTAR” yöntemi. Esnaf yöntemi olarak da geçer. Endüstri 1.0 ile başladı. Su ve Buhar gücünün makinelerde bulunması ile kullanılmaya başladı. İş geldiği zaman iş miktarı kadar üretim yapma modelidir.
Bunu o yüzden bir planlama yöntemi olarak kabul etmiyoruz ve liste dışı bırakıyoruz. Bu plansız çalışma anlamı taşıdığı için. Üzülerek ifade ediyorum firmaların çoğunda durum bundan ibaret.
2) “BELİRLİ ZAMAN – BELİRLİ MİKTAR” yöntemi. Çok bilen çok yanılır yöntemi de diyebiliriz buna. Endüstri 2,0 ile başladı. Henry Ford seri imalat yöntemini keşfetmesi sayesinde üretim planlaması bu modele geçti. Ülkemizde hala birçok işletme bu yöntemi kullanmaktadır.
Haftadır bir sayım yapıp her hafta üretimi yeniden (belirli periyotlarda) planlamaktır. Bazı işletmelerin 100 yıllık yöntem diye övündükleri kulağıma gelmiyor değil.
3) “BELİRSİZ ZAMAN – BELİRLİ MİKTAR” yöntemi. LOT tipi Planlama yöntemi olarak ifade edilir. Endüstri 3,0 ile birlikte programlanabilir makinelerin işletmelerde yerini almasıyla hayata geçmiştir.
Üretim yönetim sisteminin önemli bir aracıdır. 5S, hızlı kalıp değişimi, lot küçültme çalışmaları ile verimlik arttırılmıştır.
4) “BELİRLİ ZAMAN – BELİRSİZ MİKTAR” yöntemi. PATTERN / ŞABLON planlama olarak adlandırılır. Endüstri 4,0 a geçiş için olmazsa olmaz bir araçtır. Planlama da gelinen son noktadır. Bu planlamayı yapabilmek için sadece üretimin gücünün olması yetmez.
Üretime destek bölümleri de en az üretim kadar güçlü olmalıdır.
Bir makinenin üretim için planlaması ancak bu kadar zor olabilir. 2 bilinmeyenli denklem çözmesini bana orta okul sıralarında öğrettiler. Geldiğimiz nokta ve kullanacağımız araç MATEMATİK.
Saygı ve Selamlarım ile
okandinc 